Bài 5.10: Cách để nói trước công chúng hiệu quả của Ted

1. Nghe Nói Đọc Viết & Dịch tiếng Anh.

2. Thuyết trình thông qua Modeling “Học theo video mẫu”.

3. Khai phóng nội lực để Thịnh vượng, Bình An & Hạnh phúc. 
   

Để tự học hiệu quả, tham khảo các bước sau:

1. Chọn bài có nội dung phù hợp.

2. Xem bản dịch song song khi nghe bài học.

3. Chuẩn bị sổ note lại nội dung ý nghĩa.
   

Giới thiệu:

• Đối tượng: Học sinh, sinh viên và người đi làm mong muốn phát triển bản thân.

• Tác giả: Celeste Headlee - Nhà báo phát thanh người Mỹ, tác giả, diễn giả trước công chúng và là người đồng dẫn chương trình hàng tuần Retro Report trên PBS.

• Cộng tác viên dịch: Nguyễn Thị Dạ Thảo

• DJ Model: #Bánh xe cuộc đời #Bộ kỹ năng #Sự nghiệp #Người cân bằng

• Link tài liệu gốc:  XEM NGAY
  

• Link Zalo học tiếng Anh cùng DJ Model: THAM GIA NGAY  
  
  

TED'S SECRET TO GREAT PUBLIC SPEAKING 

CÁCH ĐỂ NÓI TRƯỚC CÔNG CHÚNG HIỆU QUẢ CỦA TED

Some people think that there's a TED Talk formula: “Give a talk on a round, red rug”, “Share a childhood story”, “Divulge a personal secret”, “End with an inspiring call to action”.

Nhiều người nghĩ một bài phát biểu TED phải theo công thức: “Phát biểu trên tấm thảm tròn, đỏ”, “Kể chuyện thời thơ ấu”, “Hé lộ một bí mật cá nhân”, “Kết thúc với cảm hứng kêu gọi hành động”.

No. That's not how to think of a TED Talk. In fact, if you overuse those devices, you're just going to come across as clichéd or emotionally manipulative. But there is one thing that all great TED Talks have in common, and I would like to share that thing with you because over the past 12 years, I've had a ringside seat, listening to many hundreds of amazing TED speakers, like these. I've helped them prepare their talks for prime time, and learned directly from them their secrets of what makes for a great talk. And even though these speakers and their topics all seem completely different, they actually do have one key common ingredient. And it's this: Your number one task as a speaker is to transfer into your listeners' minds an extraordinary gift – a strange and beautiful object that we call an idea.

Không. Đừng nghĩ về bài nói của TED như thế. Thực tế, nếu lạm dụng những yếu tố đó, trông bạn chỉ có vẻ nhàm chán hay thao túng cảm xúc người khác thôi. Nhưng mọi bài nói tuyệt vời của TED đều có một điểm chung, và tôi muốn chia sẻ nó với bạn, vì trong 12 năm vừa qua, tôi đã ngồi ghế hàng đầu, lắng nghe hàng trăm diễn giả TED tuyệt vời, như họ. Tôi đã giúp họ chuẩn bị bài phát biểu cho thời điểm quan trọng, và học trực tiếp những bí quyết của họ về các điều làm nên bài phát biểu tuyệt vời. Và mặc dù những diễn giả này và chủ đề của họ có vẻ đều khá nhau hoàn toàn, thực ra họ đều chung một nguyên liệu chủ chốt. Đó là: Nhiệm vụ hàng đầu của bạn khi làm diễn giả là truyền vào tâm trí của thính giả một món quà đặc biệt – một vật thể kỳ lạ, đẹp đẽ mà ta gọi là ý tưởng.

Let me show you what I mean. Here's Haley. She is about to give a TED Talk and frankly, she's terrified. (Video) Presenter: Haley Van Dyck! Over the course of 18 minutes, 1,200 people, many of whom have never seen each other before, are finding that their brains are starting to sync with Haley's brain and with each other. They're literally beginning to exhibit the same brain-wave patterns. And I don't just mean they're feeling the same emotions. There's something even more startling happening.

Để tôi giải thích ý tôi là gì. Đây là Haley. Cô ấy đang chuẩn bị phát biểu tại TED và thực sự thì, cô ấy rất sợ hãi. (Video) Người giới thiệu: Haley Van Dyck! Trong 18 phút, 1200 người, nhiều người trong đó chưa từng gặp nhau, đã thấy rằng não họ đang bắt đầu đồng bộ với não của Haley và với nhau. Họ thực sự đang bắt đầu thể hiện những hình mẫu sóng não giống nhau. Và ý tôi không phải chỉ là họ đang cảm nhận được cùng một cảm xúc. Đang diễn ra một chuyện còn khó tin hơn cơ.

Let's take a look inside Haley's brain for a moment. There are billions of interconnected neurons in an impossible tangle. But look here, right here – a few million of them are linked to each other in a way that represents a single idea. And incredibly, this exact pattern is being recreated in real-time inside the minds of everyone listening. That's right; in just a few minutes, a pattern involving millions of neurons is being teleported into 1,200 minds, just by people listening to a voice and watching a face.

Hãy nhìn vào trong não của Haley một chút. Có hàng tỉ nơ-ron liên kết với nhau thành một đống rối khó tin. Nhưng hãy nhìn đây, ngay đây – vài triệu trong số đó đang kết hợp với nhau để thể hiện một ý tưởng duy nhất. Và khó tin thay, hình dạng này đang được tái tạo lại theo thời gian thực trong tâm trí của tất cả những người lắng nghe. Đúng vậy; chỉ trong vài phút, một hình dạng bao gồm hàng triệu nơ-ron đang được chuyển tới 1200 bộ não, chỉ bằng việc mọi người lắng nghe một giọng nói và quan sát một khuôn mặt.

But wait – what is an idea anyway? Well, you can think of it as a pattern of information that helps you understand and navigate the world. Ideas come in all shapes and sizes, from the complex and analytical to the simple and aesthetic. Here are just a few examples shared from the TED stage. Sir Ken Robinson – creativity is key to our kids' future.

• (Video) Sir Ken Robinson: My contention is that creativity now is as important in education as literacy, and we should treat it with the same status. 

• Chris Anderson: Elora Hardy – building from bamboo is beautiful.

• (Video) Elora Hardy: It is growing all around us, it's strong, it's elegant, it's earthquake-resistant.

• CA: Chimamanda Adichie – people are more than a single identity. 

• (Video) Chimamanda Adichie: The single story creates stereotypes, and the problem with stereotypes is not that they are untrue, but that they are incomplete. 

• CA: Your mind is teeming with ideas, and not just randomly. They're carefully linked together. Collectively they form an amazingly complex structure that is your personal worldview. It's your brain's operating system. It's how you navigate the world. And it is built up out of millions of individual ideas.

Nhưng khoan – ý tưởng là cái gì? Bạn có thể nghĩ về nó như một mẫu thông tin giúp bạn hiểu và điều hướng thế giới. Ý tưởng có đủ hình dạng và kích cỡ, từ phức tạp và phân tích tới đơn giản và nghệ thuật. Đây chỉ là một vài ví dụ chia sẻ từ sân khấu của TED thôi. Ngài Ken Robinson – sự sáng tạo là chìa khoá tương lai con em chúng ta.

• (Video) Ngài Ken Robinson: Ý kiến của tôi là sự sáng tạo bây giờ cũng quan trọng trong giáo dục như văn học vậy, và chúng ta cũng phải đối xử với nó như thế.

• Chris Anderson: Elora Hardy – kiến trúc xây dựng từ cây tre rất đẹp.

• (Video) Elora Hardy: Nó đang mọc quanh chúng ta, mạnh mẽ, trang nhã, chống được động đất.

• CA: Chimamanda Adichie – mọi người không chỉ bao gồm một bản dạng.

• (Video) Chimamanda Adichie: Một câu chuyện duy nhất cũng tạo ra định kiến, và vấn đề với định kiến là nó không chỉ không đúng, mà nó còn chưa hoàn chỉnh nữa.

• CA: Não bạn đầy những ý tưởng, và không chỉ ngẫu nhiên. Chúng liên kết cẩn thận với nhau. Cùng nhau, chúng tạo nên một kiến trúc phức tạp kỳ diệu, chính là góc nhìn cá nhân của bạn. Đó là hệ điều hành của não bạn. Đó là cách bạn điều hướng thế giới. Và nó được dựng nên từ hàng triệu ý tưởng độc lập.

So, for example, if one little component of your worldview is the idea that kittens are adorable, then when you see this, you'll react like this. But if another component of your worldview is the idea that leopards are dangerous, then when you see this, you'll react a little bit differently. So, it's pretty obvious why the ideas that make up your worldview are crucial. You need them to be as reliable as possible – a guide, to the scary but wonderful real world out there.

Vậy ví dụ, nếu một ý tưởng nhỏ trong góc nhìn của bạn là mèo con rất dễ thương, thì khi bạn thấy thứ này, bạn sẽ phản ứng thế này. Nhưng nếu một ý tưởng khác trong góc nhìn của bạn là loài báo rất nguy hiểm, thì khi bạn thấy cái này, bạn sẽ phản ứng hơi khác một chút. Thế nên lý do tại sao những ý tưởng tạo nên góc nhìn của bạn quan trọng là khá rõ ràng. Bạn cần chúng càng đáng tin càng tốt – để hướng dẫn bạn tới thế giới đáng sợ nhưng thần tiên ngoài kia.

Now, different people's worldviews can be dramatically different. For example, how does your worldview react when you see this image:

Góc nhìn của những người khác nhau có thể rất khác nhau. Ví dụ, góc nhìn của bạn sẽ phản ứng thế nào khi bạn thấy hình ảnh này:

(Video) Dalia Mogahed: What do you think when you look at me? “A woman of faith,” “an expert,” maybe even “a sister”? Or “oppressed,” “brainwashed,” “a terrorist”?

(Video) Dalia Mogahed: Bạn nghĩ gì khi nhìn tôi? “Một nữ tông đồ”, “một chuyên gia”, hay thậm chí là một “sơ”? Hay là “bị chèn ép”, “bị tẩy não”, “kẻ khủng bố”

CA: Whatever your answer, there are millions of people out there who would react very differently. So that's why ideas really matter. If communicated properly, they're capable of changing, forever, how someone thinks about the world, and shaping their actions both now and well into the future. Ideas are the most powerful force shaping human culture. So if you accept that your number one task as a speaker is to build an idea inside the minds of your audience, here are four guidelines for how you should go about that task:

CA: Dù bạn trả lời thế nào thì vẫn có hàng triệu người ngoài kia sẽ phản ứng rất khác nhau. Vậy nên ý tưởng thực sự rất quan trọng. Nếu giao tiếp đúng cách, chúng có thể thay đổi cách nghĩ của một người về thế giới mãi mãi, và hình thành hành vi của họ cả ở hiện tại và trong tương lai. Ý tưởng là thế lực mạnh mẽ nhất hình thành nên văn hoá con người. Nên nếu bạn chấp nhận rằng nhiệm vụ hàng đầu của bạn khi phát biểu là xây dựng một ý tưởng trong đầu thính giả của bạn, thì đây là 4 hướng dẫn về cách bạn nên làm việc đó:

One, limit your talk to just one major idea. Ideas are complex things; you need to slash back your content so that you can focus on the single idea you're most passionate about, and give yourself a chance to explain that one thing properly. You have to give context, share examples, make it vivid. So pick one idea, and make it the through-line running through your entire talk, so that everything you say links back to it in some way.

Một, giới hạn bài nói chỉ tập trung vào một ý tưởng chính. Ý tưởng rất phức tạp; bạn cần cắt bớt nội dung để có thể tập trung vào ý tưởng bạn đam mê nhất, và cho bản thân cơ hội để giải thích đúng thứ đó thật chi tiết. Bạn phải đưa ra ngữ cảnh, chia sẻ ví dụ, khiến nó sôi động. Nên hãy chọn một ý tưởng, và biến nó thành xương sống của toàn bộ bài phát biểu, để mọi thứ bạn nói đều dẫn về nó theo cách nào đó.

Two, give your listeners a reason to care. Before you can start building things inside the minds of your audience, you have to get their permission to welcome you in. And the main tool to achieve that? Curiosity. Stir your audience's curiosity. Use intriguing, provocative questions to identify why something doesn't make sense and needs explaining. If you can reveal a disconnection in someone's worldview, they'll feel the need to bridge that knowledge gap. And once you've sparked that desire, it will be so much easier to start building your idea.

Hai, cho thính giả một lý do để quan tâm. Trước khi bạn có thể xây dựng gì đó trong đầu của khán giả, bạn cần phải được họ cho phép và chào đón vào trong đã. Công cụ chính để đạt được điều đó? Sự tò mò. Hãy kích thích trí tò mò của khán giả. Dùng những câu hỏi hấp dẫn, khiêu khích để xác định tại sao điều gì đó không có nghĩa và cần giải thích. Nếu bạn có thể hé lộ chỗ đứt trong góc nhìn của ai đó, họ sẽ thấy cần phải nối lại lỗ hổng kiến thức đó. Và khi bạn đã nhóm lửa được khao khát đó rồi, việc xây dựng ý tưởng sẽ dễ dàng hơn nhiều.

Three, build your idea, piece by piece, out of concepts that your audience already understands. You use the power of language to weave together concepts that already exist in your listeners' minds – but not your language, their language. You start where they are. The speakers often forget that many of the terms and concepts they live with are completely unfamiliar to their audiences. Now, metaphors can play a crucial role in showing how the pieces fit together because they reveal the desired shape of the pattern, based on an idea that the listener already understands. For example, when Jennifer Kahn wanted to explain the incredible new biotechnology called CRISPR, she said, “It's as if, for the first time, you had a word processor to edit DNA. CRISPR allows you to cut and paste genetic information really easily.” Now, a vivid explanation like that delivers a satisfying aha moment as it snaps into place in our minds. It's important, therefore, to test your talk on trusted friends, and find out which parts they get confused by.

Ba, xây dựng ý tưởng từng chút một dựa trên những khái niệm mà khán giả của bạn đã hiểu. Bạn dùng sức mạnh ngôn ngữ để kết nối lại những khái niệm đã có sẵn trong đầu thính giả của bạn – nhưng không phải bằng ngôn ngữ của bạn mà là của họ. Bạn bắt đầu ở vị trí của họ. Diễn giả thường quên những thuật ngữ và khái niệm họ quen thuộc lại hoàn toàn xa lạ với khán giả của họ. Phép ẩn dụng có thể đóng vai trò quan trọng trong việc cho thấy các mảnh ghép sẽ khớp với nhau thế nào, vì chúng hé lộ hình dạng nên có của ý tưởng, dựa trên điều mà thính giả vốn đã hiểu rồi. Ví dụ, khi Jennifer Kahn muốn giải thích về công nghệ sinh học mới và khó tin có tên CRISPR, cô ấy nói: “Kiểu như, lần đầu tiên, bạn có trình chỉnh sửa văn bản để sửa ADN ấy. CRISPR cho phép bạn cắt và dán các thông tin di truyền rất dễ dàng”. Một lời giải thích sinh động như thế đáng được một lời khen “À há!” khi não ta hiểu được nó ngay. Vậy nên bạn rất nên nói thử bài phát biểu của mình với những người bạn đáng tin cậy, và xem thử họ thấy khó hiểu phần nào.

Four, here's the final tip: Make your idea worth sharing. By that I mean, ask yourself the question: “Who does this idea benefit?” And I need you to be honest with the answer. If the idea only serves you or your organization, then, I'm sorry to say, it's probably not worth sharing. The audience will see right through you. But if you believe that the idea has the potential to brighten up someone else's day, or change someone else's perspective for the better, or inspire someone to do something differently, then you have the core ingredient to a truly great talk, one that can be a gift to them and to all of us.

Bốn, đây là mẹo cuối cùng: Khiến cho ý tưởng của bạn đáng chia sẻ. Ý tôi nghĩa là tự hỏi bản thân câu này: “Ý tưởng này có ích cho ai?” Và tôi cần bạn trả lời thành thật câu đó. Nếu ý tưởng đó chỉ phục vụ cho bạn hoặc tổ chức của bạn, thì tôi xin lỗi nhưng chắc nó không đáng chia sẻ đâu. Khán giả sẽ nhìn thấu bạn ngay. Nhưng nếu bạn tin ý tưởng đó có tiềm năng làm ngày của ai đó đẹp hơn, hoặc thay đổi góc nhìn của ai đó theo hướng tốt hơn, hoặc truyền cảm hứng cho ai đó làm gì đó khác đi, thì bạn đã có nguyên liệu chủ chốt để làm nên bài phát biểu tuyệt vời, thứ có thể trở thành món quà với họ và với tất cả chúng ta.

Cảm ơn bạn đã thật chăm chỉ, nếu cần thêm tài liệu hãy nói với DJC. Bạn thấy đoạn dịch nào chưa phù hợp hãy comment ở phần bình luận, DJC rất hân hạnh được nghe góp ý của bạn. Nếu cần hỗ trợ hãy liên hệ với DJC và đừng quên tải App để xem tài liệu trên giao diện thân thiện hơn và sở hữu kho tri thức tinh hoa Việt.

iOS:         TẢI APP NGAY