“Khám phá các nhà thờ Họ Nguyễn trên đất nước Việt Nam” - Tọa đàm Hành trình Quy tổ Quy tông Chấn hưng Nguyễn Tộc

Tiếp nối chuỗi tọa đàm “Hành Trình Kết Nối - Quy Tổ Quy Tông - Chấn Hưng Nguyễn Tộc”, Chuyên đề thứ 2 với chủ đề "Khám phá các nhà thờ Họ Nguyễn trên đất nước Việt Nam đã được diễn ra vào ngày 27 tháng 1 năm 2024.

Diễn giả khách mời buổi tọa đàm gồm: ông Nguyễn Hữu Nghĩa, Nguyên Biên tập viên đài tiếng nói Việt Nam VOV - Thành viên Ban cố vấn Nhóm Nguyễn Hữu Phương Nam; ông Nguyễn Hữu Tuấn - Thành viên Ban Liên lạc Nhóm Nguyễn Hữu Phương Nam, Con Trưởng Đích tôn Dòng họ Nguyễn (Phước) đời thứ 13; ông Nguyễn Hồng Lĩnh - Thành viên Ban Liên lạc Nhóm Nguyễn Hữu Phương Nam, Giám đốc Công ty TNHH Đầu tư - Xây dựng Thương Mại Tín Tâm. Dẫn dắt câu chuyện là: Ths. Nguyễn Thu Hương - Giảng viên Khoa Văn hóa học ĐH KHXH & NV Tp. HCM, Cố vấn Chuyên môn DJC.

Chia sẻ tại buổi tọa đàm, ông Nguyễn Hữu Nghĩa - Nguyên Biên Tập Viên Đài tiếng nói Việt Nam VOV đã cung cấp thông tin chi tiết về sự phân bố, kiến trúc, giá trị văn hóa và vai trò của các nhà thờ họ Nguyễn Hữu từ Bắc đến Nam. Những công trình kiến trúc độc đáo này không chỉ là nơi thờ cúng tổ tiên mà còn là biểu tượng của tinh thần đoàn kết và lưu giữ giá trị văn hóa, lịch sử của dòng họ. Nhà thờ họ Nguyễn Hữu có thể được tìm thấy ở hầu hết các tỉnh thành trên cả nước, tập trung nhiều nhất ở các tỉnh Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Nam và Hải Dương. Kiến trúc nhà thờ họ Nguyễn Hữu đa dạng, tùy theo thời gian xây dựng và điều kiện kinh tế của từng dòng họ. Chất liệu xây dựng chủ yếu là gỗ, gạch ngói, mái lợp ngói ta. Nhà thờ họ Nguyễn Hữu là nơi thờ cúng tổ tiên, thể hiện lòng hiếu thảo, tinh thần đoàn kết của dòng họ. Đây cũng là nơi lưu giữ nhiều giá trị lịch sử, văn hóa, kiến trúc, thể hiện truyền thống hiếu học, khoa bảng của dòng họ Nguyễn Hữu. Nhiều nhà thờ họ Nguyễn Hữu còn lưu giữ những hiện vật quý giá như: sắc phong, thần phả, hoành phi, câu đối, đồ thờ cúng. Nhà thờ họ Nguyễn Hữu đóng vai trò quan trọng trong đời sống cộng đồng. Đây là nơi tổ chức các hoạt động lễ nghi truyền thống như: cúng giỗ tổ tiên, tế lễ, hội họp dòng họ... Các hoạt động này góp phần duy trì bản sắc văn hóa, củng cố tinh thần đoàn kết và giáo dục con cháu về truyền thống của dòng họ. Trong những năm gần đây, các hoạt động kết nối dòng họ Nguyễn Hữu được đẩy mạnh. Nhiều nhà thờ họ đã được trùng tu, tôn tạo, trở thành điểm sinh hoạt chung của con cháu dòng họ. Các hoạt động giao lưu, gặp gỡ được tổ chức thường xuyên, giúp con cháu hiểu thêm về lịch sử, truyền thống của dòng họ và gắn kết tình cảm anh em.

Ảnh: Cấu trúc Nhà thờ và Mộ Nguyễn Bặc 

(Nguồn Sở Văn hóa Thể thao Ninh Bình, truy cập ngày 28/01/2024)

Phần tiếp theo trong buổi tọa đàm, ông Nguyễn Hữu Tuấn, hiện đang là hậu duệ thứ 13 của dòng Nguyễn Phước thuộc chi thứ 2 đã có phần chia sẻ chi tiết về ngôi nhà thờ họ của gia đình ông, hoàn thành vào năm 1802. Kiến trúc gỗ của nhà thờ gồm 3 gian thờ và hai tầng, phía trên trang trí với chữ "Từ Đường," hai dòng chữ hai bên ghi “Hữu Khai Tất Tiên, Minh Đức Kỳ Lai Viễn Hỹ” Khắc Xương diễn đạt ý nghĩa (Đời trước mở mang, đức sáng lưu truyền vĩnh viễn. Con cháu tiếp nối, phúc cao thừa kế phát huy). Phía trước vẫn còn cây mai có tuổi đời hàng trăm năm. Hiện nay, công trình vẫn thuộc sở hữu cá nhân và câu chuyện về bảo tồn và phát huy giá trị của nó đang cần sự chung tay từ thế hệ kế thừa và các bên liên quan.

Ảnh (do nhân vật cung cấp): Kiến trúc bên trong và bên ngoài Nhà thờ Tổ. 

Diễn giả Nguyễn Hồng Lĩnh - Thành viên Ban Liên lạc Nhóm Nguyễn Hữu Phương Nam đã chia sẻ về quan trọng của việc kết nối các thế hệ trong dòng họ Nguyễn Hữu trên toàn quốc. Ông thể hiện cam kết tích cực tham gia vào công cuộc kế thừa và phát huy giá trị di sản từ những thế hệ trước đó. Ông nhấn mạnh ý nghĩa của việc duy trì và tăng cường tình cảm gia đình, đồng thời tham gia vào các hoạt động giao lưu, gặp gỡ giữa các thế hệ dòng họ để thấu hiểu và học hỏi từ lịch sử, truyền thống của dòng họ Nguyễn Hữu. Qua đó, ông hy vọng sẽ góp phần vào việc bảo tồn và phát triển di sản văn hóa, lịch sử của dòng họ Nguyễn Hữu, làm cho tình cảm gia đình ngày càng vững mạnh và bền vững qua các thế hệ.

Cũng trong buổi tọa đàm, ThS Nguyễn Văn Thịnh, Giám đốc Trung tâm UNESCO Nghiên cứu văn hóa các dòng họ Việt Nam cũng cho biết thêm hiện nay, trên toàn quốc, có khoảng 2000 nhà thờ họ Nguyễn, không kể đến các đền miếu dành riêng cho danh nhân và thành hoàng làng. Nhìn chung, kiến trúc của nhà thờ Họ Nguyễn có sự tương đồng, nhưng dòng họ Nguyễn mà đặc biệt là dòng Nguyễn Bặc, thể hiện những đặc điểm riêng biệt trong phong cách thờ phụng tổ tiên và nghi thức tế lễ khác biệt. Thạc sĩ Nguyễn Văn Thịnh khẳng định rằng “dòng họ Nguyễn là một trong những dòng họ lớn nhất Việt Nam, và nhà thờ họ Nguyễn là một phần quan trọng của di sản văn hóa và lịch sử, cần được bảo tồn và phát huy”. 

Khách mời tham gia chuỗi tọa đàm tối ngày 27.01.2024 vừa qua, ông Nguyễn Hữu Phước cũng có chia sẻ thêm một thông tin rất bổ ích: vào tháng 3 năm tới, sẽ diễn ra lễ khánh thành một nhà thờ họ Nguyễn Hữu mới tại Quảng Nam. Đây là một sự kiện quan trọng, đánh dấu sự đóng góp tích cực vào việc bảo tồn và phát triển di sản văn hóa của dòng họ Nguyễn Hữu. Bên cạnh đó, ông cũng gửi cảm ơn Ban Tổ chức đã tổ chức một chuỗi sự kiện về Dòng họ rất ý nghĩa góp phần kết nối con cháu dòng họ Nguyễn trên khắp mọi miền đất nước, tạo nên một sợi dây liên kết bền chặt, thể hiện tinh thần đoàn kết, tương thân tương ái. 

Tọa đàm khám phá và tìm hiểu về các Nhà thờ Họ Nguyễn trên đất nước Việt Nam là một hoạt động thiết thực và ý nghĩa mang đến nhiều kiến thức bổ ích cho các thành viên trong cộng đồng họ Nguyễn nói chung và những người yêu thích khám phá lịch sử dòng họ Nguyễn nói riêng. Mỗi nhà thờ là một câu chuyện, một biểu tượng cho những giá trị văn hóa và tinh thần độc đáo của mỗi dòng họ. 

Đường link phát trực tiếp tọa đàm Quý Cô/Chú/Anh/Chị có thể xem tại đây: Khám phá nhà thờ Họ Nguyễn trên đất nước Việt Nam. Tham gia Nhóm Zalo Cộng đồng Họ Nguyễn Việt Nam để cập nhật thêm các thông tin, sự kiện họ Nguyễn Việt Nam https://zalo.me/g/ggupcf777. Link nguồn tham khảo bài viết: Toạ đàm " khám phá các nhà thờ họ Nguyễn trên đất nước Việt Nam" (honguyenvietnam.org).